Wielka zbrojownia, jeden z najpiekniejszych i najokazalszych budynków świeckich manieryzmu niderlandzkiego, zaprojektowana przez ówczesnego gł. architekta Gdańska Antoniego von Obergena.
1597- wykupienie przez Radę Miasta z rąk prywatnych 3 kamienic
1600- rozpoczęcie budowy W.Z. na miejscu kamienic oraz łaźni.
Budowlę o powierzchni 2 tys m2 usytuowano w linii średniowiecznych murów obronnych. Nadano jej charakter 4 połaczonych ze sobą kamienic co harmonizuje z wyglądem ulic. Zbudowana z drobnej, czeronej, holenderskiej cegły, zdobiona dekoracjami z piaskowca i licznymi złoceniami. Pracami kierował Hans Strakowski. Wystroje kamieniarskie fasad należą do Wilhelma Bartha oraz Antoniego van der Blocka.
Fasada zach od strony Targu Węglowego wyposazona jest w 2 ozdobne portale, nad którymi lwy trzymają herby gdańskie. Osie portali, okien pierwszego piętra oraz szczyty sa wzgledem siebie przesunięte co nie zaburza całej harmonii budynku. Liczne zdobienia wojenne w postaci medalionów z głowami żołnierzy, wojowników. O militarnym charakterze obiektu swiadczą postacie żołnierzy między szczytnicami a także samo wykończenie szczytnic majace imitować wybuchające granaty.
Po środku znajduje się figura mężczyzny w zbroji, który trzyma w ręku złoty miecz a nogę opiera o dopiero co obciętą głowę. Jest to postaać Kozaka, który w 1579r. we Lwowie z rozkazu Batorego ściął swojego pana ksiecia Wołoskiego Iwana Podkowę, za to, że ten nie był posłuszny wobec króla.
Przechodząc w kierunku ul. Piwnej mijamy „Starą aptekę”, która wbrew nazwie kojarzącej się z lekami, służyła do produkcji tzw. piguł czyli kul.
Frontowa fasada arsenału również przypomina połączone kamienice zwieńczone po obu stronach ośmiobocznymi wieżyczkami z fantazyjnymi hełmami. Wew znajdują się ślimakowate schody prowadzące na wyższe kondygnacje. wyposażona w 2 ozdobne portale z lwami i herbami Gdańska, dodatkowo ozdobione złotymi elementami broni. Motywy militarne w postaci medalionów z głowami żołnierzy, wojowników, przeważają formy kuliste, półkuliste. Hełmy wyposażone w choragiewki z żołnierzem i armatą.
Po środku w centralnej części budynku we wnęce znajduje sie posąg Ateny- bogini madrości oraz wojny. Jest ona uzbrojona w tarczę oraz złotą włócznię. Przed nią stoi kamienna studnia przypominająca antyczną świątynię, służyła do wydobywania kul z podziemia.
W.Z służyła do przechowywania broni. Na parterze w wielkiej sali o krzyżowych sklepieniach wspartej na 15 granitowych kolumnach mieścił się sprzęt cięzki czyli: armaty moździerze kule, Nadawano im różne nazwy min: lew, truskawka, potwór morski. Na piętrze znajdowała sie broń lekka: stzrelby, uzbrojenie. Na poddaszu mieściły się części do wozów, uprzęże.
Budowę zakończono w 1609r, był licznie odrestaurowywany o czym świadczą daty umieszczone dookoła posagu Ateny. Obecnie miesci się tu ASP.
Ciekawostki:
1.W odróżnieniu od wielu tego typu aresnałów na świecie pilnie strzeżonych był obiektem otwartym. Był również swego rodzaju muzeum militarnym gdyż oprócz broni współczesnej znajdowała się tu broń dawna. Największa atrakcja były ruchome postacie min muszkietera, który strzelał z broni, naturalnych wielkosci jeżdźców na koniach, postać boga Marsa, który wstawał, kłaniał się gościom oraz siadał.
2. Podczas renowacji ostatnim elementem było zamocowanie 5 smoczych rzygaczy, które w deszczowe dni niepotrzebnie straszą przechodniów gdyż są zasklepione.
Miłej lektury póżniej dodam zdjęcia
Asia